¡Ben feito!

Era unha tarde do Xoves Santo, cando aínda a Igrexa se rexía polos ritos preconciliares. O templo estaba atestado, principalmente de mulleres. As máis noviñas cubertas cos veos preceptivos para entrar en lugar sagrado, pois a cofia non era unha prenda esixida exclusivamente para as féminas islámicas. As xa maduras, tapadas cun pano, de cor negra se a morte dalgún parente as condenara a loito perpetuo. O párroco contratara un frade bieito de brillante facundia para darlle esplendor á cerimonia litúrxica. No banco máis próximo ao púlpito sentaba a señora Engracia, que cubría a cabeza cun chal de tres picos, para disimular os setenta anos que levaba enriba. Comezou o acto. O sermón, o mesmo de todos os anos, dependendo a solemnidade da retórica do orador. Vou resumir algún parágrafo que o predicador utilizou para conmover os fieis. Expresados en español, por suposto, pois o galego era e segue sendo un idioma impúdico, indigno de entrar na casa de Deus.
- Mirade -exclamaba sinalando co índice a imaxe lacerada do Nazareno esculpida en madeira-. Mirade como o puxeron os esbirros antes de darlle morte.
- ¡Ben feito! -retrucaba desde o banco a señora Engracia.
- Puxénronlle na cabeza unha coroa de pinchos, e cun mertelo enterráronlle os picos nos miolos -continuaba o frade case carpindo.
- ¡Ben feito! -respondía a muller elevando o ton da súa réplica.
Houbo unha pausa, que aproveitou o predicador para retomar o fío do discurso, interrumpido pola entrometida vella. Despois continuou, imprimíndolle algo máis de solemnidade ás súas verbas.
- Cargárono coa pesada cruz que sería o seu patíbulo e fixérono camiñar con ela ao lombo até o monte Calvario, no que despois o executarían.
A cerimonia relixiosa converteuse en profana. A señora Engracia ergueuse, e de costas ao altar e de cara o público berrou con forza:
- ¡Ben feito! Estívolle ben. Xa lle pasou o mesmo o ano pasado e os anteriores, e foi tan parvo de volver a Xerusalén sabendo o que alí lle agardaba.
Un caso semellante presenciouno un servidor o día 30 de último novembro. Fun tomar un descafeinado no bar do Pepis. A televisión estaba acesa -mellor dito en on, como se di na linguaxe culta- e nada máis entrar atopei o Bala berrando cara a pantalla.
- ¡Ben feito! ¡Ben feito! ¡Estívolle ben! É unha pena que non morresen máis, tanto dun bando coma do outro.
Eu non estaba ao tanto das últimas noticias. Convidei ao interpelante da pantalla a tomar un grolo de cervexa na miña mesa. Contoumo todo. Houbera unha pelexa entre os seguidores de dous equipos rivais. Entre os do Atlético de Madrid e os do Deportivo da Coruña. Non sei por que será que lle seguen chamando de La Coruña. Segundo os informes parece ser que a liorta estaba concertada previamente. Sería moita casualidade que o enfrontamento dos seareiros se producise antes da nove da mañá, cando o partido estaba programado para as 12. Se cedo era para os que pasaron a noite viaxando, moito máis para os que non durmiran a resaca do sábado anterior. As armas utilizadas eran prehistóricas, como corresponde a tribos semisalvaxes, sen desbravar aínda. Fundamentalmente paus e pedras. Algo que eu ignoraba era a filiación ideolóxica de cada bando, pois entendía que os grupos primitivos tiñan instintos e carecían de ideas. Tampouco estou ao día das intimidades deportivas. Tal como me contou o Bala, hainos de extrema dereita e de extrema esquerda. Cousa rara, pois estes últimos antes adicábase a mallar caciques, e non a bater nun rapaciño seguidor do Compostela, como aconteceu hai once anos nos arredores do estadio de San Lázaro. Quen se enrola voluntario nunha guerra ten que saber que nelas tamén se morre algunhas veces.
Desde os tempos do homo erectus, e inclusive desde antes de baixar da árbore, o ser humano sempre loitou por un obxectivo concreto. Fundamentalmente, por defender o alimento que o inimigo lle pretendía arrebatar. A caza para comer dexenerou máis tarde na caza polo pracer, a que agora practican os amantes da venatoria. ¿Cal é a finalidade dos seareiros organizados en bandas deportivas? Os resultados dispútanos os xogadores sobre o céspede, e non os que berran e insultan desde a grada. É simplemente o pracer da violencia. Obxectivos políticos non teñen ningún, porque o balón comeulles o siso que debían utilizar para pensar. O calificativo que ampara o seu extremismo válelles unicamente para lexitimar entre un determinado sector da sociedade un comportamento delincuente. E algunha veces dálles resultado, pois paifocos hainos en todas as organizacións políticas. Doutro xeito non se comprendería que acontecementos que antes non saían das páxinas de sucesos pasasen agora ás de opinión. O interese que merecen debémolo deixar ás portas do cemiterio.
,
Entrei nun terreo alleo para min. Que non se pense que tomei o exemplo do chorado amigo Cuco Cerecedo, que facía política coas crónicas de fútbol. Débese a que atopei en letra de molde nomes que debían ter recato en asinar artigos comprometidos para a organización que din representar. ¿Ou é que buscou nela a autoridade da que carece o autor? Por certo, nun xornal que varias veces vetou as miñas colaboracións. Poida ser que fose por falta de calidade. Non o sei. Máis ben creo que fose pola opción política que represento. ¿Non dá que pensar a deferencia que o diario tivo cunha pluma descoñecida? Algún día poderase gabar o autor da idea que Zorrilla resumiu en tres endecasílabos: "Nací como una planta corrompida/ al borde de la tumba de un malvado/ y mi primer canto fue a un suicida". Un artigo a un suicida que foi buscar a morte nas ribeiras do Manzanares. Coa diferenza que media entre o alias dun malandrín e o seudónimo de Fígaro co que Larra asinaba nos xornais as súas crónicas satíricas. Este quitou a vida polo amor dunha muller, e aquel expuxo a súa por un balón. Un por sentimento e o outro por rancor.
Coincidiu este suceso, lutuoso pese ás circunstancias nas que se produciu, coa morte dun patriota con moitos anos de entrega á causa nacionalista. Que eu saiba, fóra dos medios da propia casa, non houbo para Francisco Carballo ningún obituario na prensa que deu entrada aos defensores de Jimmy. ¿Será o silencio responsabilidade dos que compartiron con el ideais e tamén militancia? Quero supoñer que non. Pero contrasta o mutismo coa premura en sacar comunicados de condena aos violentos de alá e de apoio aos violentos de acá. Extrañámonos despois dos comentarios negativos da "prensa canallesca". Quen mete a man na boca do lobo non debe queixarse de que lla morda. Non delinque o que entresaca frases. Erra quen escribe no papel o que servirá de pábulo. ¡Tantas cousas ten o nacionalismo polas que loitar e sobre as que escribir e vaise enzoufar nunha liorta deportiva! Non hai moito que un alcalde, a quen non se lle retirou credencial nin se chamou a capítulo, declarou que o nacionalismo tiña que deixar os tópicos do idioma e da bandeira. O idioma é o que crea identidade, e bandeira a que a representa e simboliza. Parece que os seus consellos deron resultado. Xa están asomando algúns que cambiaron pola camiseta deportiva a insignia azul e branca, aínda que non leve estrela. O protagonista dunha novela miña, pronta a saír do prelo, retornou da Arxentina cunha cicatriz na cara. Na praza Solís de Buenos Aires, próxima ao estadio da Bombonera, meteuse no medio dunha pelexa entre dúas barras bravas. A do River Plate, a dos señoritos, e do Boca Juniors, a dos proletarios. Tamén por alá o malandríns recobren a vileza con máscaras ideolóxicas. Déronlle unha navallada no nariz. Todo por meterse nunha agarrada que nada tiña que ver con el. As cicatrices físicas, habendo cartos, poden corrixirse coa cirurxía plástica. As políticas, se non se curan a tempo e con autoridade, deixan secuelas permanentes na organización lesionada.