Anomalías na tributación das participacións preferentes

Onte, 2 de abril, comezou a campaña da declaración da renda correspondente ao ano 2013
Os titulares de participacións preferentes e de débeda subordinada que no ano 2013 percibiron unha suma adicional á cantidade resultante da conversión destes valores en accións poden considerar practicada a retención fiscal do 21 por cento na declaración da renda malia non térllela realizado a entidade financeira no seu momento.
Onte, 2 de abril, comezou a campaña da declaración da renda correspondente ao ano 2013 para aqueles contribuíntes que opten por confirmar o borrador que lles envíe Facenda a través da Axencia Tributaria. Para os demais, o prazo ábrese un pouco máis tarde: o día 24. Desde este mesmo día, os 60.000 contribuíntes galegos que durante o ano 2013 se viron afectados polo troco das participacións preferentes ou da débeda subordinada vanse atopar con novos problemas tanto fronte ás entidades financeiras coas que tiñan subscritos estes produtos híbridos como coa propia Axencia Tributaria. Dependendo da opción exercida por cada afectado, os problemas serán distintos. Deseguido analizo os diferentes supostos.
1. Titulares de participacións preferentes ou de débeda subordinada que se limitaron a trocar os seus valores en accións das respectivas entidades financeiras emisoras. A conversión destes valores por accións xera un rendemento do capital mobiliario que vén determinado pola diferenza entre o valor da súa adquisición e o da cotización das accións no momento da conversión. Este resultado, que vai ser negativo por mor das quitas e mais e pola depreciación desas accións ¾que no caso de NCG BANCO nin sequera cotizan no mercado¾, ten a consideración de rendemento do capital mobiliario e constitúe renda do aforro, que se pode integrar e compensar cos rendementos do capital mobiliario positivos, en caso de existiren, da base impoñíbel por outros aforros obtidos no mesmo período impositivo do ano 2013 e, en caso de non existiren ou de que resultado desta compensación dese un saldo negativo, o seu importe só poderá compensarse co saldo positivo deses mesmos rendementos que se poida obter nos catro anos seguintes. Isto é: se o contribuínte obtivo outros rendementos de capital mobiliario ¾intereses de depósitos, por exemplo¾ poderá compensar o resultado negativo froito da conversión de valores por accións nese ano e nos catro seguintes; en caso contrario, esa perda non pode compensarse. Pola contra, esa compensación non pode realizarse con rendas obtidas da venda de accións ou da transmisión ou reembolso de fondos de investimento porque estas rendas teñen a consideración de ganancia ou perda patrimonial e, por isto, non poden ser utilizadas para compensar rendementos do capital mobiliario negativos da base do aforro.
2. Posuidores de participacións preferentes que trocan por accións que logo venden ao FROB por unha cantidade inferior á inversión inicial e que, posteriormente, reclaman a diferenza con respecto da cantidade investida e o banco aboa unha suma adicional. Este suposto consta de dúas fases. Nunha primeira, opérase do mesmo modo que no suposto anterior: o titular das participacións preferentes experimenta un rendemento mobiliario negativo equivalente á diferenza entre o valor de transmisión e o de adquisición deses valores, que poderá compensar ou non nese exercicio tributario e nos catro seguintes en función da existencia doutros rendementos positivos de capital mobiliario. Nunha segunda fase, xa for por negociación privada, por arbitraxe ou por transacción homologada por resolución xudicial, se o titular posteriormente chega a un acordo coa entidade financeira emisora deses valores e percibe unha compensación pola perda que se produciu na transmisión das participacións preferentes por debaixo do custo de adquisición, esta cantidade adicional percibida considérase tamén rendemento de capital mobiliario e, como tal, debe estar sometida á retención do 21 por cento porque non forma parte do valor de conversión e, consonte o previsto no apartado 2.b) da disposición adicional segunda da Lei 13/1985, que regula as participacións preferentes, cualifícase de rendemento do capital mobiliario, debendo imputarse ao período impositivo en que se produciu a súa esixibilidade, que no caso de NCG Banco é o ano en que se chegou ao acordo, isto é, o 2013. E aquí é onde nos encontramos coa anomalía tributaria. Resulta que NCG Banco e o FROB como órgano reitor da entidade financeira non practicaron ningunha retención sobre estas cantidades adicionais como era o seu deber legal. Así o ten declarado a Dirección Xeral de Tributos en múltiples respostas a consultas vinculantes relacionadas con este suposto. Por todas elas recollo a V2534-12, de 26/12/2012, da que reproduzo a conclusión: se o importe total satisfeito pola entidade de crédito non se realizase no mesmo momento, senón que primeiro se efectuase a venda e se aboase o importe e, posteriormente, a consecuencia de non terse recuperado o importe total do investimento, o cliente reclamase a diferenza non obtida e o banco lle aboase unha cantidade adicional á que deriva da operación de venda, esta cantidade non formaría parte do valor de transmisión e, consonte o previsto no apartado 2.b) da disposición adicional segunda da Lei 13/1985 consideraríase rendemento do capital mobiliario, estando sometido a retención a conta.
Fronte a esta situación, os contribuíntes poden considerar practicadas esas retencións a todos os efectos á hora de realizar a súa declaración da renda do exercicio 2013 porque a Lei do IRPF deixa moi claro no artigo 99.4 que é deber do pagador realizar os ingresos a conta en Facenda e, por isto, non poden seren reclamados ao contribuínte. Aínda máis, o apartado 5 do mesmo artigo 99 indica que se non se practicase a retención por causa imputábel ao pagador ou obrigado a ingresar en conta, o perceptor deducirá da cota a cantidade que debeu ser retida. Isto é, os contribuíntes nesta situación contan fiscalmente cun duplo beneficio: en primeiro lugar, por non sufriren a retención no seu momento; posteriormente, cando realicen a declaración da renda, o montante desa retención non practicada tamén lles servirá para minorar a cota líquida e fixar a cota diferencial que o contribuínte ingresará en Facenda ou percibirá se lle resulta negativa.
Os titulares de participacións preferentes e de débeda subordinada que no ano 2013 percibiron unha suma adicional á cantidade resultante da conversión destes valores en accións poden considerar practicada a retención fiscal do 21 por cento na declaración da renda malia non térllela realizado a entidade financeira no seu momento.
Onte, 2 de abril, comezou a campaña da declaración da renda correspondente ao ano 2013 para aqueles contribuíntes que opten por confirmar o borrador que lles envíe Facenda a través da Axencia Tributaria. Para os demais, o prazo ábrese un pouco máis tarde: o día 24. Desde este mesmo día, os 60.000 contribuíntes galegos que durante o ano 2013 se viron afectados polo troco das participacións preferentes ou da débeda subordinada vanse atopar con novos problemas tanto fronte ás entidades financeiras coas que tiñan subscritos estes produtos híbridos como coa propia Axencia Tributaria. Dependendo da opción exercida por cada afectado, os problemas serán distintos. Deseguido analizo os diferentes supostos.
1. Titulares de participacións preferentes ou de débeda subordinada que se limitaron a trocar os seus valores en accións das respectivas entidades financeiras emisoras. A conversión destes valores por accións xera un rendemento do capital mobiliario que vén determinado pola diferenza entre o valor da súa adquisición e o da cotización das accións no momento da conversión. Este resultado, que vai ser negativo por mor das quitas e mais e pola depreciación desas accións ¾que no caso de NCG BANCO nin sequera cotizan no mercado¾, ten a consideración de rendemento do capital mobiliario e constitúe renda do aforro, que se pode integrar e compensar cos rendementos do capital mobiliario positivos, en caso de existiren, da base impoñíbel por outros aforros obtidos no mesmo período impositivo do ano 2013 e, en caso de non existiren ou de que resultado desta compensación dese un saldo negativo, o seu importe só poderá compensarse co saldo positivo deses mesmos rendementos que se poida obter nos catro anos seguintes. Isto é: se o contribuínte obtivo outros rendementos de capital mobiliario ¾intereses de depósitos, por exemplo¾ poderá compensar o resultado negativo froito da conversión de valores por accións nese ano e nos catro seguintes; en caso contrario, esa perda non pode compensarse. Pola contra, esa compensación non pode realizarse con rendas obtidas da venda de accións ou da transmisión ou reembolso de fondos de investimento porque estas rendas teñen a consideración de ganancia ou perda patrimonial e, por isto, non poden ser utilizadas para compensar rendementos do capital mobiliario negativos da base do aforro.
2. Posuidores de participacións preferentes que trocan por accións que logo venden ao FROB por unha cantidade inferior á inversión inicial e que, posteriormente, reclaman a diferenza con respecto da cantidade investida e o banco aboa unha suma adicional. Este suposto consta de dúas fases. Nunha primeira, opérase do mesmo modo que no suposto anterior: o titular das participacións preferentes experimenta un rendemento mobiliario negativo equivalente á diferenza entre o valor de transmisión e o de adquisición deses valores, que poderá compensar ou non nese exercicio tributario e nos catro seguintes en función da existencia doutros rendementos positivos de capital mobiliario. Nunha segunda fase, xa for por negociación privada, por arbitraxe ou por transacción homologada por resolución xudicial, se o titular posteriormente chega a un acordo coa entidade financeira emisora deses valores e percibe unha compensación pola perda que se produciu na transmisión das participacións preferentes por debaixo do custo de adquisición, esta cantidade adicional percibida considérase tamén rendemento de capital mobiliario e, como tal, debe estar sometida á retención do 21 por cento porque non forma parte do valor de conversión e, consonte o previsto no apartado 2.b) da disposición adicional segunda da Lei 13/1985, que regula as participacións preferentes, cualifícase de rendemento do capital mobiliario, debendo imputarse ao período impositivo en que se produciu a súa esixibilidade, que no caso de NCG Banco é o ano en que se chegou ao acordo, isto é, o 2013. E aquí é onde nos encontramos coa anomalía tributaria. Resulta que NCG Banco e o FROB como órgano reitor da entidade financeira non practicaron ningunha retención sobre estas cantidades adicionais como era o seu deber legal. Así o ten declarado a Dirección Xeral de Tributos en múltiples respostas a consultas vinculantes relacionadas con este suposto. Por todas elas recollo a V2534-12, de 26/12/2012, da que reproduzo a conclusión: se o importe total satisfeito pola entidade de crédito non se realizase no mesmo momento, senón que primeiro se efectuase a venda e se aboase o importe e, posteriormente, a consecuencia de non terse recuperado o importe total do investimento, o cliente reclamase a diferenza non obtida e o banco lle aboase unha cantidade adicional á que deriva da operación de venda, esta cantidade non formaría parte do valor de transmisión e, consonte o previsto no apartado 2.b) da disposición adicional segunda da Lei 13/1985 consideraríase rendemento do capital mobiliario, estando sometido a retención a conta.
Fronte a esta situación, os contribuíntes poden considerar practicadas esas retencións a todos os efectos á hora de realizar a súa declaración da renda do exercicio 2013 porque a Lei do IRPF deixa moi claro no artigo 99.4 que é deber do pagador realizar os ingresos a conta en Facenda e, por isto, non poden seren reclamados ao contribuínte. Aínda máis, o apartado 5 do mesmo artigo 99 indica que se non se practicase a retención por causa imputábel ao pagador ou obrigado a ingresar en conta, o perceptor deducirá da cota a cantidade que debeu ser retida. Isto é, os contribuíntes nesta situación contan fiscalmente cun duplo beneficio: en primeiro lugar, por non sufriren a retención no seu momento; posteriormente, cando realicen a declaración da renda, o montante desa retención non practicada tamén lles servirá para minorar a cota líquida e fixar a cota diferencial que o contribuínte ingresará en Facenda ou percibirá se lle resulta negativa.